შრიმად-ბჰაგავატამი Options

[Atman]

ამ თემაში შემოგთავაზებთ "შრიმად-ბჰაგავატამის" ა.ჩ. ბჰაკტივედანტა სვამი შრილა პრაბჰუპადას თარგმანს თავისი განმარტებებით. დავიწყებ პირველი სიმღერით. შეძლებისდაგვარად ვეცდები მალ-მალე დავამატო ახალი ტექსტები...



ამ ლინკზე თითქმის მთლიანი ტექსტია (რუსულ ენაზე):

http://vyasa.ru/books/ShrimadBhagavatam/

აქ აუდიოწიგნებია შრიმად-ბჰაგავატამზე (ასევე რუსულად):

http://www.svirel.com/bhagavata_purana_tales/




დავიწყოთ პირველი სიმღერის ქართული თარგმანით:



შრიმად-ბჰაგავატამი
სიმღერა პირველი



ავტორისაგან



ჩვენ უნდა გვესმოდეს, რაში მდგომარეობს თანამედროვე საზოგადოების მოთხოვნილება. რა სჭირდება მას? გეოგრაფიული საზღვრები უკვე აღარ ყოფს საზოგადოებას გარკვეულ ქვეყნებად ან ერთობებად. ის აღარ არის ისე ჩაკეტილი, როგორც შუა საუკუნეებში იყო და მსოფლიოში ერთიანი ქვეყნის ან ერთიანი საზოგადოების ჩამოყალიბების ტენდენტია შეიმჩნევა. “შრიმად-ბჰაგავატამის” თანახმად, სულიერი კომუნიზმის იდეალები მეტ-ნაკლებად ადამიანთა მთელი საზოგადოების ერთიანობაზე და, უფრო მეტიც, ყოველი ცოცხალი არსების ენერგიის ერთიანობაზეა დამყარებული. დიადი მოაზროვნეები ხვდებიან ამ იდეოლოგიის გავრცელების აუცილებლობას. “შრიმად-ბჰაგავატამს” შეუძლია კაცობრიობის ასეთი მოთხოვნილების დაკმაყოფილება. ამიტომ იგი იწყება ვედანტას ფილოსოფიის აფორიზმით ჯანმადი ასია იატიჰ, რომელიც ერთიანი პირველწყაროს იდეას ამკვიდრებს.

დღეისათვის ადამიანთა საზოგადოება აღარ იმყოფება უმეცრების წყვდიადში. მთელ მსოფლიოში სწრაფი პროგრესი იქნა მიღწეული მატერიალური კეთილდღეობის, განათლებისა და ეკონომიკური განვითარების სფეროებში. მაგრამ საზოგადოების სხეულში, სადღაც მცირედი გაღიზიანების წყარო არსებობს, ამიტომ უმნიშვნელო საკითხებზეც კი ფართომასშტაბიან კონფლიქტებს აქვს ადგილი. უნდა მოიძებნოს საერთო საქმით გაერთიანებული კაცობრიობის მშვიდობის, ძმობისა და კეთილდღეობის გზა. “შრიმად-ბჰაგავატამი” დააკმაყოფილებს ამ მოთხოვნილებას, რადგან იგი ადამიანთა მთელი საზოგადოების სულიერი აღორძინების კულტურულ პროგრამას წამოადგენს.

ადამიანთა საზოგადოების დემონური სახის შესაცვლელად “შრიმად-ბჰაგავატამის” შესწავლა სკოლებსა და უმაღლეს სასწავლებლებშიც უნდა იქნას შემოღებული, რადგან ამას გვირჩევს დიდი ერთგული მოსწავლე პრაჰლადა მაჰარაჯა.

ადამიანთა საზოგადოების დისჰარმონიის მიზეზი უღმერთო ცივილიზაციისათვის დამახასიათებელ უპრინციპობაში მდგომარეობს. არსებობს ღმერთი, ანუ ყოვლისშემძლე პიროვნება, რომლისგანაც ყველაფერი მომდინარეობს, რომელიც ყველაფერს უნარჩუნებს არსებობას და რომელშიც განსასვენებლად ყველაფერი შედის. სამყაროს თავდაპირველი წყაროს აღმოჩენისთვის მატერიალისტური მეცნიერების მიერ გაწეული მცდელობა საკმარისი არ აღმოჩნდა, მაგრამ ფაქტია, რომ არსებობს ყოველივე არსებულის ერთი თავდაპირველი წყარო. ეს თავდაპირველი წყარო ლოგიკურად და ავტორიტეტულად არის განმარტებული მშვენიერ ბჰაგავატამში”, ანუ “შრიმად-ბჰაგავატამში”.

“შრიმად-ბჰაგავატამი” ტრანსცენდენტული მეცნიერებაა, რომლითაც შეიძლება არა მხოლოდ ყველაფრის თავდაპირველი წყაროს, არამედ მასთან ჩვენი ურთიერთობის შეცნობაც. იგი გვასწავლის აგრეთვე ჩვენს მოვალეობას, სრულვქმნათ ადამიანთა საზოგადოება ამ სრულყოფილი ცოდნის საფუძველზე. ეს სანსკრიტზე დაწერილი ძლევამოსილი ნაწარმოებია და ამჯერად ზედმიწევნით წარმოდგენილია ინგლისურ ენაზეც, ისე, რომ უბრალოდ მისი კითხვითაც კი მკითხველი იმდენად სრულყოფილად შეიცნობს ღმერთს, რომ საკმარის განათლებას მიიღებს ათეისტების შემოტევებისგან თავდასაცავად. გარდა ამისა, მკითხველი ღმერთის რეალურობაში სხვების დარწმუნებას შეძლებს.

“შრიმად-ბჰაგავატამი” თავდაპირველი წყაროს განმარტებით იწყება. ეს “ვედანტა-სუტრს” ავტორიტეტული კომენტარია, დაწერილი იგივე ავტორის, შრილა ვიასადევას მიერ, იგი თანდათანობით ვითარდება ცხრა სიმღერის სახით, რასაც ადამიანი ღმერთის შემეცნების უმაღლეს საფეხურამდე მიჰყავს. ტრანსცენდენტული ცოდნის ამ დიადი წიგნის შესწავლისათვის საჭიროა მხოლოდ ის, რომ ადამიანმა თანმიმდევრულად, დაკვირვებით იკითხოს და არ გადახტეს ალალბედზე, როგორც უბრალო წიგნის კითხვისას. მისი თავები ერთი მეორის მიყოლებით უნდა იქნას შესწავლილი. წიგნი შედგება სანსკრიტული ორიგინალის ტექსტების, ინგლისური ტრანსლიტერაციის, სიტყვა-სიტყვითი მნიშვნელობების, თარგმანისა და განმარტებებისგან. და იგი ისეა აგებული, რომ პირველი ცხრა სიმღერის დასრულების შემდეგ მკითხველი აუცილებლად შეიცნობს ღმერთს.

მეათე სიმღერა განსხვავდება პირველი ცხრა სიმღერისგან, რადგან იგი უშუალოდ ღმრთეების პიროვნებას, შრი კრშნას ტრანსცენდენტულ საქმიანობებს ეხება. მეათე სიმღერის შინაარსს ვერ გაიგებს ის, ვისაც პირველი ცხრა სიმღერა არ წაუკითხავს. წიგნი შეიცავს თორმეტ სიმღერას, რომელთაგან თვითოეული დამოუკიდებელია, მაგრამ უმჯობესია მისი თანმიმდევრულად, პატარა ნაწილებად კითხვა.

უნდა ვაღიარო, რომ შრიმად-ბჰაგავატამის” წინამდებარე გამოცემას ნაკლოვანებები ახასიათებს, მაგრამ მაინც ვიმედოვნებ, რომ “შრიმად-ბჰაგავატამის” (1.5.11) შემდეგი განცხადების საფუძველზე საზოგადოების მოაზროვნენი და ლიდერები კარგად მიიღებენ მას:

“მეორეს მხრივ, ნაწარმოები, რომელიც უსაზღვრო უზენაესი უფლის სახელის, დიდების, ფორმისა და გართობების ტრანსცენდენტული ქება-დიდებით არის აღსავსე, წარმოადგენს ტრანსცენდენტულ თხზულებას, რომელიც გზააბნეული ცივილიზაციის ბიწიერ ცხოვრებაში გადატრიალების მოსახდენად არის განკუთვნილი. არასწორადაც რომ იყოს შედგენილი, ასეთ ტრანსცენდენტულ ნაწარმოებს ისმენენ, მღერიან და აღიარებენ განსპეტაკებული ადამიანები, რომლებიც სრულიად პატიოსნები არიან.”

ომ ტატ სატ

ა.ჩ. ბჰაკტივედანტა სვამი

დელი 1962 წ. 15 დეკემბერი

[Atman]

ლექსი 21

ბჰიდიატე ჰრდაია-გრანთჰიშ ჩჰიდიანტე სარვა-სამშაიაჰ
კშიიანტე ჩასია კარმანი დრშტა ევატმანიშვარე

ასე იკვეთება გულის კვანძი და ნაკუწ-ნაკუწ იჭრება ყოველი ეჭვი. როდესაც ცოცხალი არსება ხედავს, რომ სულია მბრძანებელი, კარმიული საქმიანობების ჯაჭვი წყდება.

განმარტება: ღმრთეების პიროვნების შესახებ მეცნიერული ცოდნის მიღება ამავე დროს საკუთარი თავის დანახვასაც ნიშნავს. არსებობს მრავალი მოსაზრება და გაუგებრობა იმის თაობაზე, რომ ცოცხალი არსება სულია. მატერიალისტს არ სჯერა სულის არსებობა, ემპირიულ ფილოსოფოსს კი სწამს სულიერი მთელის უპიროვნო ასპექტისა, რომელიც მოკლებულია ცოცხალ არსებათა ინდივიდუალობას. მაგრამ ტრანსცენდენტალისტები ამტკიცებენ, რომ სული და ზესული არის ორი განსხვავებული პიროვნება თვისობრივად ერთი, მაგრამ რაოდენობრივად განსხვავებული. არსებობს მრავალი სხვა თეორიაც, მაგრამ ყოველ ამ განსხვავებულ მოსაზრებას ერთბაშად ნათელი ეფინება, როგორც კი ბჰაკტი იოგას პროცესით ადამიანი ჭეშმარიტად შეიცნობს შრი კრშნას. შრი კრშნა მზეს ჰგავს, აბსოლუტური ჭეშმარიტების შესახებ მატერიალური მოსაზრებები კი უკუნეთი შუაღამის მსგავსია. როგორც კი გულში კრშნას მზე ამობრწყინდება, აბსოლუტური ჭეშმარიტებისა და ცოცხალ არსებათა შესახებ მატერიალისტურ მოსაზრებათა წყვდიადს მაშინვე ნათელი ეფინება. მზეში წყვდიადი არ არსებობს. უმეცრების წყვდიადში დამალული ფარდობითი ჭეშმარიტებებიც აშკარავდება კრშნას წყალობით, რომელიც ყოველ გულში ზესულის სახით იმყოფება.

“ბჰაგავად-გიტაში” (10.11) უფალი ამბობს, რომ თავისი წმინდა ერთგულებისადმი განსაკუთრებული წყალობით იგი ერთგულის გულში წმინდა ცოდნის შუქს ანთებს და ამით პირადად აქარწყლებს ყოველგვარი გაუგებრობის წყვდიადს. ამიტომ უფლის ტრანსცენდენტული სასიყვარულო სამსახურით დაკავებული ერთგული წყვდიადში ვერ იქნება, რადგან ღმრთეების პიროვნება უნათებს გულს. იგი ყველაფერს ხვდება აბსოლუტური და ფარდობითი ჭეშმარიტებების შესახებ. ერთგული წყვდიადში ვერ იქნება, რადგან ღმრთეების პიროვნება უნათებს გულს. იგი ყველაფერს ხვდება აბსოლუტური და ფარდობითი ჭეშმარიტებების შესახებ. ერთგული წყვდიადში ვერ იქნება და რაკი მას ღმრთეების პიროვნება ნათელს ჰფენს, მისი ცოდნა უდავოდ სრულყოფილია. ამას ვერ ვიტყვით მათ შესახებ, ვინც შემეცნების თავიანთი შეზღუდული ძალით ცდილობენ აბსოლუტურ ჭეშმარიტებაზე მსჯელობას. სრულყოფილ ცოდნას ეწოდება პარამპარა, ანუ დედუქციური ცოდნა, გადაცემული ავტორიტეტისგან მორჩილი მსმენელისათვის, რომლის გულწრფელობაც სამსახურსა და მინდობაში გამოიხატება. შეუძლებელია ერთსა და იმავე დროს არ დავემორჩილოთ უზენაესს და თანაც ვიცნობდეთ მას. ღმერთს უფლება აქვს, არ გაემხილოს მთელის ასეთ მეამბოხე უმნიშვნელო ნაპერწკალს, რომელიც ილუზორული ენერგიის კონტროლის ქვეშ იმყოფება. ერთგულები მორჩილნი არიან, ამიტომ ტრანსცენდენტული ცოდნა ეშვება ღმრთეების პიროვნებიდან ბრაჰმაზე, ბრაჰმადან კი მის ვაჟიშვილებსა და თანმიმდევრობის მოწაფეებზე. ამაში მათ ეხმარება ზესული, რომელიც ერთგულთა გულებში იმყოფება. ასეთია ტრანსცენდენტული ცოდნის შესწავლის სრულყოფილი გზა.

ამგვარი გასხივოსნება ერთგულს მატერიისა და სულის სრულყოფილი გარჩევის უნარს აძლევს, რადგან სულისა და მატერიის კვანძი უფლის მიერ არის შეკრული. ამ კვანძს აჰანკარა ეწოდება და იგი აიძულებს ცოცხალ არსებას, შეცდომით გააიგივოს თავი მატერიასთან. ამიტომ ამ კვანძის გახსნისთანავე იფანტება ეჭვის ღრუბლები. ცოცხალი არსება ხედავს თავის ბატონს და ბოლომდე ერთვება უფლის ტრანსცენდენტულ სასიყვარულო სამსახურში, წყვეტს რა კარმიული საქმიანობის ჯაჭვს. მატერიალურ ყოფიერებაში ცოცხალი არსება კარმიული შრომის ჯაჭვს იქმნის და სიცოცხლიდან სიცოცხლეში ამ საქმიანობათა კარგი და ცუდი შედეგებით ტკბება. მაგრამ როგორც კი უფლის სასიყვარულო სამსახურს დაიწყებს, უმალვე თავისუფლდება კარმის ჯაჭვებისაგან. მისი მოქმედებები საპასუხო შედეგებს აღარ იწვევს.

ლექსი 22

ატო ვაი კავაიო ნიტიამ ბჰაკტიმ პარამაია მუდა
ვასუდევე ბჰაგავატი კურვანტი ატმა-პრასადანიმ

ამიტომ უდავოა, რომ უხსოვარი დროიდან ყოველი ტრანსცენდენტალისტი დიდი სიხარულით, ერთგულად ემსახურება უფალ კრშნას, ღმრთეების უზენაეს პიროვნებას, რადგან ასეთი სამსახური სულს აცოცხლებს.

განმარტება: აქ ხაზგასმით არის აღნიშნული ღმრთეების პიროვნების, შრი კრშნას ერთგული სამსახურის თავისებურება. უფალი შრი კრშნა ღმრთეების პიროვნების სვაიამ-რუპაა და ღმრთეების ყოველი დანარჩენი ფორმა, დაწყებული შრი ბალადევათი, სანკარშანათი, ვასუდევათი, ანირუდდჰათი, პრადიუმნათი და ნარაიანათი, გაგრძელებული პურუშა-ავატარებით, გუნა ავატარებით, ლილა-ავატარებით, იუგა-ავატარებითა და ღმრთეების პიროვნების ათასობით სხვა გამოვლინებით, უფალი შრი კრშნას სრული ნაწილები და შემადგენელი ნაწილები არიან. ცოცხალი არსებები ღმრთეების პიროვნების განუყოფელ ნაწილაკებს წარმოადგენენ. ამიტომ უფალი შრი კრშნა ღმრთეების თავდაპირველი ფორმაა და ტრანსცენდენციის უმაღლეს გამოვლინებას წარმოადგენს. ამრიგად, იგი უფრო მიმზიდველია მაღალ საფეხურზე მდგომი ტრანსცენდენტალისტებისთვის, რომლებიც უფლის მარადიულ გართობებში მონაწილეობენ. შრი კრშნასა და ბალადევას გარდა, ღმრთეების სხვა ფორმებთან შეუძლებელია ისეთი ახლო პიროვნული კავშირის დამყარება, როგორიც ვრაჯაბჰუმიში უფლის ტრანსცენდენტულ გართობებს ახასიათებს. ზოგიერთი ნაკლებად გონიერი ადამიანის მტკიცების მიუხედავად, უფალი შრი კრშნას ტრანსცენდენტული გართობები ახლად გამოგონილი როდია; მისი გართობები მარადიულია და გარკვეულ დროს, ბრაჰმაჯის დღეში ერთხელ ვლინდება, ისევე როგორც მზე ამოდის აღმოსავლეთის ჰორიზონტზე ყოველი ოცდაოთხი საათის მიწურულს.