IPB

Welcome Guest ( Log In | Register )

> შრიმად-ბჰაგავატამი
Atman
post Jan 4 2011, 11:37 AM
Post #1


VIOLET soul
Group Icon

Group: Members
Posts: 3,007
Joined: 29-October 09
Member No.: 6,058

ნიკის ჩასმა პოსტში
მონიშნულის ციტატაში ჩასმა



ამ თემაში შემოგთავაზებთ "შრიმად-ბჰაგავატამის" ა.ჩ. ბჰაკტივედანტა სვამი შრილა პრაბჰუპადას თარგმანს თავისი განმარტებებით. დავიწყებ პირველი სიმღერით. შეძლებისდაგვარად ვეცდები მალ-მალე დავამატო ახალი ტექსტები...



ამ ლინკზე თითქმის მთლიანი ტექსტია (რუსულ ენაზე):

http://vyasa.ru/books/ShrimadBhagavatam/

აქ აუდიოწიგნებია შრიმად-ბჰაგავატამზე (ასევე რუსულად):

http://www.svirel.com/bhagavata_purana_tales/




დავიწყოთ პირველი სიმღერის ქართული თარგმანით:



შრიმად-ბჰაგავატამი
სიმღერა პირველი



ავტორისაგან



ჩვენ უნდა გვესმოდეს, რაში მდგომარეობს თანამედროვე საზოგადოების მოთხოვნილება. რა სჭირდება მას? გეოგრაფიული საზღვრები უკვე აღარ ყოფს საზოგადოებას გარკვეულ ქვეყნებად ან ერთობებად. ის აღარ არის ისე ჩაკეტილი, როგორც შუა საუკუნეებში იყო და მსოფლიოში ერთიანი ქვეყნის ან ერთიანი საზოგადოების ჩამოყალიბების ტენდენტია შეიმჩნევა. “შრიმად-ბჰაგავატამის” თანახმად, სულიერი კომუნიზმის იდეალები მეტ-ნაკლებად ადამიანთა მთელი საზოგადოების ერთიანობაზე და, უფრო მეტიც, ყოველი ცოცხალი არსების ენერგიის ერთიანობაზეა დამყარებული. დიადი მოაზროვნეები ხვდებიან ამ იდეოლოგიის გავრცელების აუცილებლობას. “შრიმად-ბჰაგავატამს” შეუძლია კაცობრიობის ასეთი მოთხოვნილების დაკმაყოფილება. ამიტომ იგი იწყება ვედანტას ფილოსოფიის აფორიზმით ჯანმადი ასია იატიჰ, რომელიც ერთიანი პირველწყაროს იდეას ამკვიდრებს.

დღეისათვის ადამიანთა საზოგადოება აღარ იმყოფება უმეცრების წყვდიადში. მთელ მსოფლიოში სწრაფი პროგრესი იქნა მიღწეული მატერიალური კეთილდღეობის, განათლებისა და ეკონომიკური განვითარების სფეროებში. მაგრამ საზოგადოების სხეულში, სადღაც მცირედი გაღიზიანების წყარო არსებობს, ამიტომ უმნიშვნელო საკითხებზეც კი ფართომასშტაბიან კონფლიქტებს აქვს ადგილი. უნდა მოიძებნოს საერთო საქმით გაერთიანებული კაცობრიობის მშვიდობის, ძმობისა და კეთილდღეობის გზა. “შრიმად-ბჰაგავატამი” დააკმაყოფილებს ამ მოთხოვნილებას, რადგან იგი ადამიანთა მთელი საზოგადოების სულიერი აღორძინების კულტურულ პროგრამას წამოადგენს.

ადამიანთა საზოგადოების დემონური სახის შესაცვლელად “შრიმად-ბჰაგავატამის” შესწავლა სკოლებსა და უმაღლეს სასწავლებლებშიც უნდა იქნას შემოღებული, რადგან ამას გვირჩევს დიდი ერთგული მოსწავლე პრაჰლადა მაჰარაჯა.

ადამიანთა საზოგადოების დისჰარმონიის მიზეზი უღმერთო ცივილიზაციისათვის დამახასიათებელ უპრინციპობაში მდგომარეობს. არსებობს ღმერთი, ანუ ყოვლისშემძლე პიროვნება, რომლისგანაც ყველაფერი მომდინარეობს, რომელიც ყველაფერს უნარჩუნებს არსებობას და რომელშიც განსასვენებლად ყველაფერი შედის. სამყაროს თავდაპირველი წყაროს აღმოჩენისთვის მატერიალისტური მეცნიერების მიერ გაწეული მცდელობა საკმარისი არ აღმოჩნდა, მაგრამ ფაქტია, რომ არსებობს ყოველივე არსებულის ერთი თავდაპირველი წყარო. ეს თავდაპირველი წყარო ლოგიკურად და ავტორიტეტულად არის განმარტებული მშვენიერ ბჰაგავატამში”, ანუ “შრიმად-ბჰაგავატამში”.

“შრიმად-ბჰაგავატამი” ტრანსცენდენტული მეცნიერებაა, რომლითაც შეიძლება არა მხოლოდ ყველაფრის თავდაპირველი წყაროს, არამედ მასთან ჩვენი ურთიერთობის შეცნობაც. იგი გვასწავლის აგრეთვე ჩვენს მოვალეობას, სრულვქმნათ ადამიანთა საზოგადოება ამ სრულყოფილი ცოდნის საფუძველზე. ეს სანსკრიტზე დაწერილი ძლევამოსილი ნაწარმოებია და ამჯერად ზედმიწევნით წარმოდგენილია ინგლისურ ენაზეც, ისე, რომ უბრალოდ მისი კითხვითაც კი მკითხველი იმდენად სრულყოფილად შეიცნობს ღმერთს, რომ საკმარის განათლებას მიიღებს ათეისტების შემოტევებისგან თავდასაცავად. გარდა ამისა, მკითხველი ღმერთის რეალურობაში სხვების დარწმუნებას შეძლებს.

“შრიმად-ბჰაგავატამი” თავდაპირველი წყაროს განმარტებით იწყება. ეს “ვედანტა-სუტრს” ავტორიტეტული კომენტარია, დაწერილი იგივე ავტორის, შრილა ვიასადევას მიერ, იგი თანდათანობით ვითარდება ცხრა სიმღერის სახით, რასაც ადამიანი ღმერთის შემეცნების უმაღლეს საფეხურამდე მიჰყავს. ტრანსცენდენტული ცოდნის ამ დიადი წიგნის შესწავლისათვის საჭიროა მხოლოდ ის, რომ ადამიანმა თანმიმდევრულად, დაკვირვებით იკითხოს და არ გადახტეს ალალბედზე, როგორც უბრალო წიგნის კითხვისას. მისი თავები ერთი მეორის მიყოლებით უნდა იქნას შესწავლილი. წიგნი შედგება სანსკრიტული ორიგინალის ტექსტების, ინგლისური ტრანსლიტერაციის, სიტყვა-სიტყვითი მნიშვნელობების, თარგმანისა და განმარტებებისგან. და იგი ისეა აგებული, რომ პირველი ცხრა სიმღერის დასრულების შემდეგ მკითხველი აუცილებლად შეიცნობს ღმერთს.

მეათე სიმღერა განსხვავდება პირველი ცხრა სიმღერისგან, რადგან იგი უშუალოდ ღმრთეების პიროვნებას, შრი კრშნას ტრანსცენდენტულ საქმიანობებს ეხება. მეათე სიმღერის შინაარსს ვერ გაიგებს ის, ვისაც პირველი ცხრა სიმღერა არ წაუკითხავს. წიგნი შეიცავს თორმეტ სიმღერას, რომელთაგან თვითოეული დამოუკიდებელია, მაგრამ უმჯობესია მისი თანმიმდევრულად, პატარა ნაწილებად კითხვა.

უნდა ვაღიარო, რომ შრიმად-ბჰაგავატამის” წინამდებარე გამოცემას ნაკლოვანებები ახასიათებს, მაგრამ მაინც ვიმედოვნებ, რომ “შრიმად-ბჰაგავატამის” (1.5.11) შემდეგი განცხადების საფუძველზე საზოგადოების მოაზროვნენი და ლიდერები კარგად მიიღებენ მას:

“მეორეს მხრივ, ნაწარმოები, რომელიც უსაზღვრო უზენაესი უფლის სახელის, დიდების, ფორმისა და გართობების ტრანსცენდენტული ქება-დიდებით არის აღსავსე, წარმოადგენს ტრანსცენდენტულ თხზულებას, რომელიც გზააბნეული ცივილიზაციის ბიწიერ ცხოვრებაში გადატრიალების მოსახდენად არის განკუთვნილი. არასწორადაც რომ იყოს შედგენილი, ასეთ ტრანსცენდენტულ ნაწარმოებს ისმენენ, მღერიან და აღიარებენ განსპეტაკებული ადამიანები, რომლებიც სრულიად პატიოსნები არიან.”

ომ ტატ სატ

ა.ჩ. ბჰაკტივედანტა სვამი

დელი 1962 წ. 15 დეკემბერი



--------------------
ჰარერ ნამა ჰარერ ნამა ჰარერ ნამაივა კევალამ
კალაუ ნასტი ევა ნასტი ევა ნასტი ევა გატირ ანიათჰა



«კალის ამ ეპოქაში არ არსებობს სხვა გზა, არ არსებობს სხვა გზა, არ არსებობს სხვა გზა თვითრეალიზაციის მისაღწევად, გარდა უფალი ჰარის წმინდა სახელის გამეორებისა, წმინდა სახელის გამეორებისა, წმინდა სახელის გამეორებისა»
Go to the top of the page
 
+Quote Post
 
Start new topic
Replies
Atman
post Jan 20 2011, 10:21 AM
Post #2


VIOLET soul
Group Icon

Group: Members
Posts: 3,007
Joined: 29-October 09
Member No.: 6,058

ნიკის ჩასმა პოსტში
მონიშნულის ციტატაში ჩასმა



ლექსი 12

სუტა ჯანასი ბჰადრამ ტე ბჰაგავან სატვატამ პატიჰ
დევაკიამ ვასუდევასია ჯატო იასია ჩიკირშაია


დალოცვილ იყავ, ო სუტა გოსვამი. შენ იცი, რა მიზნით მოევლინა ღმრთეების პიროვნება ვასუდევას შვილის სახით დევაკის მუცელში.

განმარტება: ბჰაგავანი ნიშნავს ყოვლისშემძლე ღმერთს, რომელიც მთელი სიმდიდრის, ძალის, სახელმოხვეჭილობის, სილამაზის, ცოდნისა და განდეგილობის განმგებელია. იგია თავისი წმინდა ერთგულების მფარველი. თუმცა ღმერთი თანაბრად ეპყრობა ყველას, განსაკუთრებით კეთილად თავისი ერთგულების მიმართ არის განწყობილი. სატ აბსოლუტურ ჭეშმარიტებას ნიშნავს, აბსოლუტური ჭეშმარიტების მსახურებს სატვატები ჰქვიათ, ასეთი წმინდა ერთგულების მფარველ ღმრთეების პიროვნებას კი სატვატების მფარველი ეწოდება. ბჰადრამ-ტე – “დალოცვილ იყავ” მეტყველებს ბრძენთა ძლიერ წადილზე, მთხრობელისგან გაეგოთ რაიმე აბსოლუტური ჭეშმარიტების შესახებ. უფალი შრი კრშნა, ღმრთეების უზენაესი პიროვნება, ვასუდევას ცოლს, დევაკის მოევლინა. ვასუდევა იმ ტრანსცენდენტული მდგომარეობის სიმბოლოა, საიდანაც უზენაესი უფალი ვლინდება.

ლექსი 13

ტან ნაჰ შუშრუშამანანამ არჰასი ანგანუვარნიტუმ
იასიავატარო ბჰუტანამ კშემაია ჩა ბჰავაია ჩა


ო სუტა გოსვამი, ჩვენ ღმრთეების პიროვნებისა და მისი ინკარნაციების შესახებ გაგება გვწადია. გთხოვთ, გაგვიმარტე წინამორბედ მოძღვართა [აჩარიათა] მიერ გადმოცემული სწავლებები, რადგან ადამიანი მაღლდება როგორც მათ შესახებ საუბრით, ასევე მოსმენითაც.

განმარტება: აქ წამოყენებულია აბსოლუტური ჭეშმარიტების ტრანსცენდენტული ეპისტოლეს მოსმენის პირობები. პირველი პირობა ისაა, რომ მსმენელი გულწრფელი და მოსმენას მოწყურებული უნდა იყოს, მთხრობელი კი აღიარებული აჩარიასგან მომავალ მოწაფეობრივ თანმიმდევრობას უნდა მიეკუთვნებოდეს. აბსოლუტის ტრანსცენდენტული ეპისტოლე არ ესმით მატერიაში ჩაფლულებს. ჭეშმარიტი სულიერი მოძღვრის ხელმძღვანელობით ადამიანი თანდათანობით იწმინდება. ამიტომ კაცი მოწაფეობრივი თანმიმდევრობის ჯაჭვს უნდა მიეკუთვნებოდეს და მორჩილი სულით მოსმენის ხელოვნება უნდა შეისწავლოს. სუტა გოსვამისა და ნაიმიშარანიაში შეკრებილ მბრძენთა შემთხვევაში ორივე პირობა ასრულებულია, რადგან სუტა გოსვამი შრილა ვიასადევას ხაზს მიეკუთვნება, ნაიმიშარანიას ბრძენები კი გულწრფელი სულები არიან, რომელთაც ჭეშმარიტების გაგება სწყურიათ. მათთვის ადვილია უფალი შრი კრშნას ზეადამიანური საქმიანობების, მისი ინკარნაციის, მისი დაბადების, მოვლინებისა და გაუჩინარების, მისი ფორმების, მისი სახელებისა და სხვ. გაგება, რადგან ყოველი მოთხოვნილება დაცულია. ასეთი საუბრები სულიერი შემეცნების გზაზე მდგომ ყოველ ადამიანს ეხმარება.

ლექსი 14

აპანნაჰ სამსრტიმ გჰორამ იან-ნამა ვივაშო გრნან
ტატაჰ სადიო ვიმუჩიეტა იად ბიბჰეტი სვაიამ ბჰაიამ


დაბადებისა და სიკვდილის რთულ ბადეში გახვეული ცოცხალი არსებები უმალვე თავისუფლდებიან მაშინაც კი, როცა გაუცნობიერებლად გალობენ კრშნას წმინდა სახელს, რომლისაც თავად ხორცშესხმულ შიშს ეშინია.

განმარტება: ვასუდევა, ანუ უფალი კრშნა, ღმრთეების აბსოლუტური პიროვნება, ყოვლის უმაღლესი განმგებელია. სამყაროში არ არსებობს ვინმე, ვისაც ყოვლისშემძლის მძვინვარებისა არ ეშინია. ღმრთეების პიროვნებამ მოკლა ყოველი დიდი ასურა, რავანას, ჰირანიაკაშიპუს, კამსასა და სხვათა მსგავსი, რომლებიც მეტად ძლიერი ცოცხალი არსებები იყვნენ. ყოვლისშემძლე ვასუდევამ კი საკუთარი სახელი მთელი თავისი პირადი ძალით აღჭურვა. ყველაფერი უფალთან არის დაკავშირებული და მასში ფპოვებს მეობას. აქ ნათქვამია, რომ ხორცშესხმულ შიშსაც კი ეშინია კრშნას სახელისა. ეს იმაზე მეტყველებს, რომ კრშნას სახელი არ განსხვავდება კრშნასგან. ამიტომ კრშნას სახელი თავად უფალი კრშნასავით ძლევამოსილია. არ არსებობს არავითარი განსხვავება. ამიტომ უდიდესი განსაცდელის დროსაც ყველას შეუძლია ისარგებლოს უფალი შრი კრშნას სახელებით. გაუცნობიერებლად ან ვითარების იძულებით გამოთქმულ ტრანსცენდენტულ სახელსაც კი შეუძლია დაბადებისა და სიკვდილის ბადიდან განთავისუფლებაში დაეხმაროს არსებას.

ლექსი 15

იატ-პადა-სამშრაიაჰ სუტა მუნაიაჰ პრაშამაიანაჰ
სადიაჰ პუნანტი უპასპრშტაჰ სვარდჰუნი-აპო ‘ნუსევაია


ო სუტა, იმ დიდ ბრძენებს, რომელთაც ბოლომდე შეაფარეს თავი უფლის ლოტოსის ტერფებს, უმალ ძალუძთ მათთან ურთიერთობაში მყოფი ხალხის განწმენდა. მაშინ როცა განგის წყალს მხოლოდ ხანგრძლივი დროის შემდეგ შეუძლია განსპეტაკება.

განმარტება: უფლის წმინდა ერთგულები განგის წმინდა წყლებზე ძლიერი არიან. განგის წყლის ხანგრძლივი გამოყენების შედეგად ადამიანი სულიერ სარგებელს ღებულობს. მაგრამ უფლის წმინდა ერთგულის წყალობით მას უმალვე განწმენდა შეუძლია. “ბჰაგავად-გიტაში” ნათქვამია, რომ ყველას – შუდრას, ქალსა თუ ვაჭარსაც კი შეუძლია თავი შეაფაროს უფლის ლოტოსის ტერფებთან და ამით იგი ღმრთეებასთან დაბრუნდება. უფლის ლოტოსის ტერფებთან თავის შეფარება წმინდა ერთგულებთან თავის შეფარებას ნიშნავს. წმინდა ერთგულებს, რომელთა ერთადერთ საქმიანობასაც ღვთის სამსახური წარმოადგენს, პატივს სცემენ სახელებით პრაბჰუპადა და ვიშნუპადა, რაც იმაზე მეტყველებს, რომ ასეთი ერთგულები უფლის ლოტოსის ტერფთა წარმომადგენლები არიან. ამიტომ ნებისმიერი პიროვნება, რომელიც სულიერ მოძღვრად აღიარებს წმინდა ერთგულს და ამით თავს აფარებს მის ლოტოსის ტერფებს, უმალ იწმინდება. უფლის ასეთ ერთგულებს უფლის მსგავს პატივს სცემენ, რადგან ისინი უფლის ყველაზე საკრალურ სამსახურს ეწევიან – მატერიალური სამყაროდან გამოჰყავთ დაცემული სულები, რომელთა სახლში, ღმრთეებასთან დაბრუნება უფალს სურს. განდობილ წერილთა თანახმად, ასეთი წმინდა ერთგულები უფლის ნაცვლებად არიან ცნობილნი. წმინდა ერთგულის გულწრფელი მოსწავლე სულიერ მოძღვარს უფლის დონეზე აღიქვამს, მაგრამ საკუთარ თავს ყოველთვის უფლის მსახურის მსახურად თვლის. ეს არის წმინდა ერთგულების გზა.


--------------------
ჰარერ ნამა ჰარერ ნამა ჰარერ ნამაივა კევალამ
კალაუ ნასტი ევა ნასტი ევა ნასტი ევა გატირ ანიათჰა



«კალის ამ ეპოქაში არ არსებობს სხვა გზა, არ არსებობს სხვა გზა, არ არსებობს სხვა გზა თვითრეალიზაციის მისაღწევად, გარდა უფალი ჰარის წმინდა სახელის გამეორებისა, წმინდა სახელის გამეორებისა, წმინდა სახელის გამეორებისა»
Go to the top of the page
 
+Quote Post

Posts in this topic
Atman   შრიმად-ბჰაგავატამი   Jan 4 2011, 11:37 AM
Atman   [b]წინასიტყვაობა [b]“...   Jan 4 2011, 04:44 PM
Atman   აქ შეგიძლიათ მოისმ...   Jan 4 2011, 07:25 PM
Atman   [b]შესავალი ცნება “...   Jan 4 2011, 07:29 PM
Atman   მოკლე ნარკვევი უფა...   Jan 5 2011, 06:30 PM
Atman   უფლის მოვლენისა და...   Jan 6 2011, 11:09 AM
Atman   ამ დროს, შასტრების ...   Jan 6 2011, 01:43 PM
Atman   მეოჯახეობის პერიო...   Jan 8 2011, 10:40 AM
Atman   ბჰატტაჩარია, როგორ...   Jan 11 2011, 11:26 AM
Atman   უფალი შრი ჩაიტანია...   Jan 12 2011, 10:54 AM
Atman   ვრნდავანიდან დაბრ...   Jan 13 2011, 11:08 AM
Atman   როდესაც უფალი ვარა...   Jan 13 2011, 07:57 PM
Atman   Srila Prabhupada's Purport Caitanya's Sri ...   Jan 13 2011, 08:05 PM
Atman   [b]თავი პირველი ბრძე...   Jan 14 2011, 11:10 AM
Atman   ლექსი 2 დჰარმაჰ პრო...   Jan 15 2011, 01:44 PM
Atman   ლექსი 3 ნიგამა-კალპ...   Jan 17 2011, 03:09 PM
Atman   ლექსი 4 ნაიმიშე ‘ნი...   Jan 17 2011, 04:22 PM
Atman   ლექსი 6 რშია უჩუჰ ტ...   Jan 18 2011, 10:51 AM
Atman   ლექსი 9 ტატრა ტატრა...   Jan 19 2011, 10:04 AM
Atman   ლექსი 12 სუტა ჯანას...   Jan 20 2011, 10:21 AM
Atman   ლექსი 16 კო ვა ბჰაგა...   Jan 21 2011, 11:31 AM
Atman   ლექსი 21 კალიმ აგატ...   Jan 22 2011, 11:07 AM
Atman   [b]თავი მეორე ღვთაებ...   Jan 24 2011, 10:33 AM
Atman   ლექსი 7 ვასუდევე ბჰ...   Jan 26 2011, 10:21 AM
Atman   ლექსი 12 ტაჩ ჩჰრადდ...   Jan 28 2011, 11:00 AM
Atman   ლექსი 14 ტასმად ეკე...   Jan 29 2011, 02:21 PM
Atman   ლექსი 18 ნაშტა-პრაი...   Feb 3 2011, 12:18 PM
Atman   ლექსი 21 ბჰიდიატე ჰ...   Feb 4 2011, 09:06 AM
Atman   აუდიოწიგნები "შრ...   Feb 6 2011, 11:51 AM
Atman   ლექსი 23 სატტვამ რა...   Feb 8 2011, 11:15 AM
Atman   ლექსი 26 მუმუკშავო ...   Feb 9 2011, 10:30 AM
Atman   ლექსი 28-29 ვასუდევა-...   Feb 10 2011, 10:09 AM
Atman   ლექსი 31 ტაია ვილას...   Feb 11 2011, 11:00 AM
Atman   ლექსი 33 ასაუ გუნამ...   Feb 12 2011, 10:42 AM
Atman   [b]თავი მესამე კრშნა...   Feb 16 2011, 11:41 AM
Atman   ლექსი 5 ეტან ნანავა...   Feb 18 2011, 01:19 PM
Atman   ლექსი 8 ტრტიიამ რში...   Feb 19 2011, 02:57 PM
Atman   ლექსი 13 აშტამე მერ...   Feb 21 2011, 12:16 PM
Atman   ლექსი 21 ტატაჰ საპტ...   Feb 23 2011, 02:23 PM
Atman   ლექსი 24 ტატაჰ კალა...   Feb 25 2011, 01:12 PM
Atman   ლექსი 26 ავატარა ჰი ...   Feb 26 2011, 11:58 AM
Atman   ლექსი 29 ჯანმა გუჰი...   Feb 27 2011, 10:10 AM
Atman   ლექსი 33 იატრემე სა...   Mar 6 2011, 05:45 PM
Atman   ამ ტექსტებს თუ ვინ...   Apr 24 2011, 12:44 PM
Atman   ეს არის მცირე მონა...   Apr 25 2011, 11:04 AM
Atman   Шримад Бхагаватам 3.3 Глава ...   Aug 20 2011, 12:05 PM
Atman   ТЕКСТЫ 28-29 мад-бхактах прат...   Aug 20 2011, 12:10 PM
Atman   სიმღერა მეშვიდე - თ...   Aug 21 2011, 07:18 AM
Atman   ტექსტი 6 შრი-ნარად...   Aug 21 2011, 07:36 AM
Atman   ტექსტი 15 შრი-ნარად...   Aug 29 2011, 12:28 PM
Atman   ტექსტები 23-24 შრი-პრ...   Sep 3 2011, 10:45 AM
Atman   ტექსტი 25 ნიშამიაი...   Sep 10 2011, 09:07 AM
Atman   ტექსტი 31 ნა ტე ვიდუ...   Sep 13 2011, 06:43 PM
Atman   ტექსტი 37 პარო 'პი ...   Oct 5 2011, 04:48 PM
Atman   აუდიოწიგნები შრიმ...   Oct 10 2011, 07:28 AM


Reply to this topicStart new topic
1 User(s) are reading this topic (1 Guests and 0 Anonymous Users)
0 Members:

 



Lo-Fi Version Time is now: 18th May 2024 - 02:29 PM