წყალი მარსზე – ახალი აღმოჩენა, NASA – მარსზე, მარილიანი წყალ� Options

[FERRE]

NASA-ს მეცნიერებმა შესძლეს მარსზე თხევადი წყლის აღმოჩენა და ამის შესახებ მკითხველებს მოუთხრეს ჟურნალ Nature Geosciences-ის ფურცლებიდან.




სპეციალისტები მიიჩნევენ, რომ პლანეტის გორაკებზე აღმოჩენილი მუქი ღარები, სწორედ წყლის ნაკადებით წარმოქმნილი არხებია, რომლებიც შეიცავენ მარილების დიდ რაოდენობას. მეცნიერთა განმარტებით, სწორედ ამ მარილების წყალობით, ზაფხულობით, წყალი მარსის ზედაპირზე არ იყინება, როდესაც ტემპერატურა იწევს -25 გრადუსამდე ცელსიუსის მიხედვით.

ზოლები (ანუ ღარები), რომელთა სიგანე მეტრნახევარია აღმოაჩინეს 2011 წელს ფოტოსურათების მიხედვით, რომელიც ზონდმა Mars Reconnaissance Orbiter (MRO)-მ გადაიღო. ზონდი მარსის ზედაპირს სწავლობს 2006 წლიდან, მაგრამ მასზე წყლის არსებობის თეორიის დამტკიცება მხოლოდ ახლახან შესძლო.








უნდა აღინიშნოს, რომ ეს გახლდათ მარსის გრუნტის პირველი ანალიზი, რომელშიც გამოყენებულ იქნა მარსმავალ Curiosity-ის ინსტრუმენტთა მთელი კომპლექსი. პროექტ MSL-ის ხელმძღვანელმა ჯონ გროტცინგერმა (John Grotzinger) განაცხადა, რომ ინსტრუმენტთა კომპლექსის ტესტირებების დროს მარსზე ნახშირწყლები შესაძლოა გადატანილ იქნა დედამიწიდან. მან ასევე აღწერა ინსტრუმენტების კომპლექსი, როგორც "ავტომობილი, რომლის ინსტრუქცია შეიცავს 10 000 გვერდს, რომელიც ჯერ კიდევ დასაწერია". NASA-ს სპეციალისტები აგრძელებენ მარსის შესწავლას და კიდევ რამოდენიმე ტესტს ჩაატარებენ.
წყალი მარსის ზედაპირზე შეიცავს მარილს, რომელიც თავისი საწყისი სახით გამოსაყენებლად უვარგისია, ხოლო წყლის ნაკადებს გააჩნიათ სეზონური დახასიათება. სამეცნიერო პუბლიკაციაში ნათქვამია, რომ მარსის მთიან ფერდობებზე აღმოჩენილი მუქი და ფართე ზოლები ჩამოყალიბებულია წყლის ნაკადების მიერ, რომლებიც დიდი რაოდენობით მარილებს შეიცავენ. უნდა აღინიშნოს ისიც, რომ ზოლების მოსაზღვრე ნიადაგში ამ მინერალების ნაკვალევი არ ჩანს, და საიდან იღებს წყალი სათავეს, სპეციალისტებმა ჯერ არ იციან. "როდესაც ადრე ლაპარაკობდნენ მარსზე წყლის არსებობის შესახებ, ლაპარაკი იყო მის ყინულოვან ფორმაზე. ახლა კი ჩვენ ვიცით, რომ გაკეთებულია ამაზე უფრო დიდი აღმოჩენა", - თქვა ნასა-ს სპეციალისტმა რიჩ ზურეკმა.





განცხადების მიხედვით, წყალი მარსის ზედაპირზე შეიცავს მარილს, რომელიც თავისი საწყისი სახით გამოსაყენებლად უვარგისია, ხოლო წყლის ნაკადებს გააჩნიათ სეზონური დახასიათება. სამეცნიერო პუბლიკაციაში ნათქვამია, რომ მარსის მთიან ფერდობებზე აღმოჩენილი მუქი და ფართე ზოლები ჩამოყალიბებულია წყლის ნაკადების მიერ, რომლებიც დიდი რაოდენობით მარილებს შეიცავენ. უნდა აღინიშნოს ისიც, რომ ზოლების მოსაზღვრე ნიადაგში ამ მინერალების ნაკვალევი არ ჩანს, და საიდან იღებს წყალი სათავეს, სპეციალისტებმა ჯერ არ იციან. "როდესაც ადრე ლაპარაკობდნენ მარსზე წყლის არსებობის შესახებ, ლაპარაკი იყო მის ყინულოვან ფორმაზე. ახლა კი ჩვენ ვიცით, რომ გაკეთებულია ამაზე უფრო დიდი აღმოჩენა", - თქვა ნასა-ს სპეციალისტმა რიჩ ზურეკმა.






გამოქვეყნებულ ფოტოებზე ჩანს მუქი ზოლები წითელი პლანეტის ერთ-ერთი მთის ფერდობზე. სწორედ ეს ზოლებია წყლის ნაკადები, ისინი წარმოადგენენ ოკეანის ნარჩენებს, რომელიც სამი მილიარდი წლის წინ დაშრა. ზოლები ჩნდება ზაფხულის პერიოდში, ხოლო ზამთარში ქრება. გამოკვლევის პროცესში მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ისინი დატოვებულია ჰიდრატების, ანუ ქიმიური შენაერთების მიერ, რომლებიც შეიცავენ წყლის მოლეკულებს, კერძოდ, ქლორატს და მაგნიუმის პერქლორატს, ასევე თვით პერქლორატს. ეს აღმოჩენა ზრდის შანსებს იმისა, რომ პლანეტაზე შესაძლოა აღმოაჩინონ ამა თუ იმ ფორმის სიცოცხლე.









მოცემული აღმოჩენა უმნიშვნელოვანესი ნაბიჯია მარსის შესწავლისა და მარსიანული პროგრამის განვითარების საქმეში. მეცნიერებმა ახლა უნდა შეისწავლონ წყლის ნაკადების ბუნება და ისიც, თუ საიდან მომდინარეობენ ისინი, რაც მომავალში გადამწყვეტი აღმოჩნდება მარსზე სიცოცხლის არსებობის დასადასტურებლად.
28 სექტემბერს მოეწყო სპეციალური პრეს კონფერენცია ამ საკითხთან დაკავშირებით. ღონისძიების ტრანსლიაციას პირდაპირ ეთერში აწარმოებდა NASA-ს ტელევიზია, რომელიც ასევე სააგენტოს საიტზე გადაიცემოდა, ხოლო მისი ძირითადი შედეგები გამოქვეყნდა ჟურნალში Nature Geoscience.

პრეს-კონფერენციისა და პუბლიკაციის უმთავრესი დასკვნა ასეთია: მარსზე დღეისთვის არსებობს სეზონური თხევადი და მარილებით გაჯერებული წყლის ნაკადები. ეს წარმონაქმნი თავს იჩენს წყლის თბილ პერიოდში და ზამთარში ქრება. ამ დასკვნამდე პლანეტოლოგები მივიდნენ მაღალხარისხოვანი ფოტოსურათების ანალიზის შემდეგ, რომელიც მათ მიიღეს მარსის ორბიტალური აპარატის Mars Reconnaissance Orbiter (MRO)-ს სამეცნიერო ინსტრუმენტის High Resolution Imaging Science Experiment (HiRISE) დახმარებით.

ღონისძიებაში მონაწილობას ღებულობდნენ ჯიმ გრინი (ნასა-ს მთავარი პლანეტოლოგი), მაიკლ მეიერი (სააგენტოში მარსის წამყვანი მკვლევარი), მერი ბეტ ვილჰელმი (მეცნიერი ეიმსის (კალიფორნია) კვლევითი ცენტრიდან და ჯორდანვილის ტექნოლოგიური ინსტიტუტიდან), ლუჰენდრა ოიჰა (მეცნიერი ჯორდანვილის ტექნოლოგიური ინსტიტუტიდან), ასევე ალფრედ მაკიუნი (HiRISE-ს მეცნიერული ინსტრუმენტის მთავარი სპეციალისტი არიზონას უნივერსიტეტიდან).

ოიჰამ კოლეგებთან ერთად წარადგინა სპეციალური მეთოდი, რომელიც შესაძლებლობას იძლევა ჩატარებულ იქნას ფოტოსურათების უფრო აკურატული სპექტრალური ანალიზი (ინსტრუმენტისგან CRISM (Compact Reconnaissance Imaging Spectrometer for Mars) სადგურზე MRO) და ნაჩვენებ იქნას ჰიდრატირებული მარილები (პერქლორატები) მარსის ფერდობებზე HiRISE-ის მიერ გადაღებულ ფოტოებზე. ზოგიერთი პერქლორატი შესაძლებლობას აძლევს წყალს თხევად მდგომარეობაში დარჩეს -70° C ტემპერატურაზეც კი ცელსიუსის მიხედვით. მეცნიერებმა პერქლორატები ადრეც აღმოაჩინეს, მაგრამ ჰიდრატირებულ ფორმაში - პირველად.







ახლავე დაიწყეთ ჩალაგება. შემდეგი ეზოთერული შეკრება მარსზე იგეგმება )))

[FERRE]

DanielMurray
მაგარ ადგლას და მაგარ დროს არეკლამებ მევახშეებს ))) გაქცეული გაქვს ალბათ. გვესმის შენი