გოგაპირადად მე ძალიან ბევრი ლიტერატურული გმირი შემხვედრია ჩემთან ძალიან ახლოს რომ ყოფილან. ერთს დაგისახელებ, დოსტოევსკის იდიოტი
დღემდე ნაცნობია ეს ტიპაჟი ჩემთვის იმდენადაც, რო სიტყვა" იდიოტიც" კი დადებით დატვირთვას ატარებს. იმდენად ახლობელი და ღია გმირია, რომ ძალიან ბევრი მხრივ იწვევს ჩემს სიმპათიას და ამის საფუძველი ხასიათის მსგავსებებია, საკუთარი თავის მომენტალური ამოცნობა და მსგავსების დაჭერა.
ეს შედარებით მკვეთრი მაგალითი იყო, რაც შემიძლია მოვიყვანო.
ამაზე დავფიქრებულვარ და ჩემი დაკვირვებით, საერთოდ ტექსტებს, იქნება ის მხატვრული, თუ არამხატვრული, იმისდამიხედვით ვიგებთ, რა ემოციონალური მიმართება გვაქვს და როგორი ინტელექტუალური განწყოფა გაგვაჩნია მოცემულ მომენტში. მართალია, გონებით ვიაზრებთ, მაგრამ გონებას ემოციური სარჩული გააჩნია და ეს განაპირობებს ჩვენს სუბიექტურ აღქმადობას, რომელიც გვეხმარება "აზრის ქსოვილში" შეღწევაში. უფრო მეტიც, სუბიექტური აღქმადობის დონის ზრდასთან ერთად, მით უფრო ემპათიური ვხდებით წაკითხულის მიმართ და მისი იმდენად გათავისებაც კი შეგვიძლია, რო ის საკუთარი შინაგანიდან (დავარქვათ ამას თუნდაც გამოთქმული, ამეტყველებული "ეგო") მომდინარედ მიგვაჩნია. ამიტომ, მე ნამდვილად შემიძლია ვთქვა, რომ ბევრი ლიტერატურული გმირის ცხოვრებით მიცხოვრია, თუმცა რომელიმე მათგანთან იდენტიფიკაცია არ მომიხდენია. ალბათ აქ გადის ზღვარი ლიტერატურურ გმირთან გაიგივებასა და ლიტერატურული გმირისადმი ემპათიურ, მის ადგილზე თავის წარმოდგენას შორის.
კიდევ ერთ მაგალითს გავიხსენებ: ვლადიმირ მეგრეს "ანასტასიას" პირველ ნაწილს ვკითხულობდი, ერთი ადგილი განსაკუთრებით დამამახსოვრდა, რადგან ანასთასიას ერთ დიდ უნარზე იყო ყურადღება გამახვილებული: როგორ შეეძლო მას სხვისი ემოციური შოკი საკუთარ თავზე ეტვირთა. საინტერესო ისაა, რომ თვითონ წიგნში იყო აღწერილი გმირის ემპათიის უნარი და როცა ამას ვკითხულობდი, შევძელი ყოველივეს შეგრძნებითი წარმოდგენა...